🐆 Divanı Lügatit Türk Sav Sagu Koşuk Örnekleri

İslamiyet öncesi Türk edebiyatının sözlü dönemiyle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) Nazım birimi olarak dörtlük kullanılmıştır. B) Çoğunlukla yarım kafiye ve redif kullanılmıştır. C) Ölçü olarak hece ölçüsü kullanılmıştır. D) Yer yer Arapça Farsça sözcüklere de yer verilmiştir. t d. İslamiyet etkisinde gelişen Türk edebiyatı, Türklerin İslamiyet'e geçişi ile başlayan edebi dönemdir. Türkler edebiyat alanında ilk olarak sözlü edebiyat ürünleri olan: şiir, destan, sav, sagu, koşuk gibi türlerde eserler vermiştir. Yazının icadı ve Türkler tarafından öğrenilmesi ile de Türk edebiyatında İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı. Şaman, kam, baksı, ozan adı verilen sanatçılar tarafından icra edilmiştir. Bu sanatçılar “kopuz”adı verilen bir saz aleti kullanırlardı. Doğuşu her ne kadar dini törenlere dayansa da zamanla din dışı konular da gelişmiştir. Türk destanlarının tümü ikinci evrede (oluş evresi) kalmıştır. UNUTMA: İslamiyet Öncesi Türk edebiyatı örnekleri olan sav, sagu, koşuk gibi nazım biçimlerinden ilk bahseden ve ilk örneklerini yayımlayan eser Divanı- Lugatü’t Türk’tür. Türk Destanlarının kaynakları: 1. Arap, İran, Çin kaynakları 2. Firdevsi Türk sözcüğünün kuvvet, güç, kudret anlamı taşıdığını bize ilk bildiren Kaşgârlı Mahmut'tur . Divan-ı Lügat-it-Türk'teki sözcüklerin anlamları Arapça olarak yazılmıştır. Türkçe 7500 sözcüğün Arapça karşılığı verilirken, sav denilen âtasözleri, sagu denilen ağıtlar, koşuk denilen şiirler, destan İslamiyetöncesi Türk edebiyatına ait koşuk, sagu, sav, destan gibi ürünlerden bazı derlemeler yapılmış olması esere bir antoloji niteliği kazandırmıştır. Kaşgariı Mahmud’un 11. Yüzyılda Balasagun’u merkez alarak çizdiği Dünya haritası o dönem Türklerinin yaşadıkları bölgeleri ve dağılımlarını göstermesi Türkçe 7500 sözcüğün Arapça karşılığı verilirken, sav denilen âtasözleri, sagu denilen ağıtlar, koşuk denilen şiirler ve destan parçaları alınmıştır. Sözcüklerle ilgili bol bol seci, mesel, hikmet, şiir, efsane; tarih, coğrafya; halk edebiyatı folklor bilgi ve örnekleri verilmiş; dilbilgisi kuralları ortaya İslamiyetöncesi edebiyatın sagu, koşuk ve sav örneklerini içerir. Eserde 7500 kelime ve Arapça karşılıklarıyla bunların kullanıldığı örnek cümle veya şiirler, dilbilgisi kuralları ve bir harita (o devirdeki Türk boylarının yerleşim alanını gösteren) bulunmaktadır. Etnografik bir eser olarak kabul edilir. Nisan, 2015 tarihine ait yayınlar gösteriliyor Tümünü göster Psikoloji - Öğrenme Türleri Döneme ait başlıca edebiyat ürünleri sagu, koşuk, sav ve destanlardır. Bu dönem ürünleri Kaşgarlı Mahmut’un eseri Divan-ı Lügati’t Türk’le günümüze kadar gelmiştir. Sagu: İslâmiyet Öncesi Türk Edebiyatında, yuğ adı verilen ölüm törenlerinde ölen kişilerin ardından söylenen şiirlere sagu denir. gezgin:türk türkmen yağma çiğil kırgız gibi türk boylarını dolaşmıştır. dil bilimi:dil bilimi açısından o dönemin yaşayan sözcüklerin kelime kökleri eserine alınmıştır. islamiyet öncesi sözlü ürünler:sagu koşuk sav gibi sözlü edebiyat ürünlerini dinleyerek yazıya geçirmiştir. 1. İslamiyet’in kabulünden önceki Türk şiirinden bir koşuk, bir sagu. 2. Geçiş dönemi (11-12. yüzyıl) Türk edebiyatından kısa metin örnekleri. 3. Halk edebiyatından bir ilahi ve bir nefes. 4. Halk edebiyatından üç mâni ve bir türkü. 5. Halk şiirinden bir koşma. 6. Divan şiirinden bir mesnevi. 7. Divan şiirinden iki CFpx. Kutadgu Bilig *1069-1070 yılları arasında Yusuf Has Hacip tarafından yazılmıştır. * “Mutluluk Veren Bilgi” anlamındadır. *Hakaniye lehçesi ile yazılmış didaktik bir eserdir. * İslamiyet etkisindeki ilk yazılı üründür. *Aruz ölçüsüyle, mesnevi biçiminde yazılmıştır. *İnsanlara mutluluğu elde edebileceği doğru yolu göstermek ve hükümdara siyasi öğütlerde bulunmak için yazılmıştır. *Devlet yönetimi hakkında düşünce ve öğütler içerdiği için bir siyasetname özelliği taşır. *Alegorik bir eserdir. Divan ü Lügat-it Türk *1072-1074 yılları arasında Kaşgarlı Mahmut tarafından yazılmıştır. *Eser Araplara Türkçeyi öğretmek için kaleme alınmıştır. *Türkçe-Arapça bir sözlük olarak düzenlenmiştir. *Türkçenin ilk sözlüğü ve dil bilgisi kitabıdır. *Eserde Türk milleti, Türk boyları, Türkçe, Türk folkloru, Türklerin yaşayış tarzı gibi birçok bilgiye yer verilmiştir. *Eser aynı zamanda İslamiyet öncesi sav,sagu,koşuk,destan örnekleri de içerir. Atabetü’l Hakayık *12. yüzyılda Edip Ahmet Yükneki tarafından yazılmıştır. * “Hakikatlerin Eşiği” anlamına gelir. *Hakaniye lehçesi ile yazılmış olan eserde Arapça ve Farsça kelimeler de sıkça kullanılmıştır. *Eserde ilmin önemi, alçakgönüllülük, nefis terbiyesi, cömertlik, kibir gibi konular üzerinde durulmuştur. *Aruz ölçüsü ile yazılmıştır. Divan-ı Hikmet *Ahmet Yesevi tarafından 12. yüzyılda yazılmıştır. *Ahmet Yesevi’nin “hikmet” adını verdiği dini-tasavvufi şiirlerini topladığı eseridir. *Hakaniye Lehçesi ile yazılmıştır. *Nazım birimi dörtlüktür ve hece ölçüsü ile yazılmıştır. *İslamiyet’in esasları, tasavvuf, güzel ahlak, kıyamet halleri gibi konular işlenmiş; peygamberlerin mucizeleri, evliyaların menkıbeleri anlatılmıştır. *Lirik ve didaktik özellikler taşıyan şiirlerde yalın bir dil ve canlı bir üslup kullanılmıştır. Dede Korkut Hikâyeleri *Destan geleneğinden halk hikâyelerine geçişin en önemli örneğidir. *12 hikâyeden oluşur, hikâyeler birbirinden bağımsızdır. *Bu hikâyelerde Oğuz Türklerinin yaptığı savaşlar, Oğuz boyları arasındaki anlaşmazlıklar, iç ve dış savaşlar destansı bir üslupla anlatılmıştır. *Yalın bir Türkçe ile yazılmıştır. *Dede Korkut her hikâyede ortaya çıkar, sorunları giderir, çocuklara isim koyar, dua ederek hikâyeyi bitirir. *Müslüman Oğuzların İslamiyet’e geçiş süreci, kadına verdikleri değer, Orta Asya’daki Türklerin yaşayışı hakkında bilgiler vermesi bakımından önemlidir. Divan-ı Lügat'it Türk Hakkında Bilgi Veriniz . * Divan-ı Lügat'it Türk adlı eser on birinci yüzyılda Kaşgarlı Mahmut tarafından yazılmış bir eserdir . * Bu eser Kaşgarlı Mahmut tarafından Ebu'l Kasım Abdullah'a sunulmuştur . * Kaşgarlı Mahmut filolog , etnograf ve aynı zamanda haritacıdır . * Bu eser ansiklopedik bir sözlüktür . * Türkçe'nin Arapça'dan üstün olduğunu kanıtlamak için yazılmış olan bir eserdir . * Bu eser Türk dilinin ana eseridir . * Türkçemizin ilk dil bilgisi ve ilk sözlüğü olma özelliğini gösterir . * 7500 Türkçe kelimenin Arapça karşılığı verilmiştir . * Bu eser Arapça yazılmış Türkçe bir sözlüktür . * Kaşgarlı Mahmut bu eserinde Türkçe sözcüklerin karşılıklarını çeşitli örnekler ile vermiştir . * Bu eserde halk ürünlerinden olan sav, sagu, koşuk ve destan gibi örneklere rastlayabiliriz . * Türklerin örf ve adetleri , gelenek ve görenekleri hakkında bilgi veren bir eserdir . * Bu eserde bir Türk dünyası haritası yer alır . * Kaşgarlı Mahmut'un Divan-ı Lügat'it Türk adlı bu eseri Alper Tunga Destanı'nda bahsedilmiştir . * Bu eserde Hakaniye lehçesi kullanılmıştır . * Bu eser Karahanlılar dönemine ait bir eserdir . Divan - I Lügat'it-Türk Özellikleri Konulu Yazı Divanı Lügat -it Türk Kaşgarlı Mahmut tarafından yazılmıştır . Yazılmasının amacı Türkçenin Arapçadan daha üstün olduğunu göstermek içindir . Bu lügat 25 Ocak 1072 yılında yazılmaya başlanmış olup 10 Şubat 1074 yılında ise bitirilmiştir . Türk Dilinin çok önemli bir yere sahip olduğunu göstermek amacı ile yazmıştır Kaşgarlı Mahmut . Divan-ı Lügat-it Türk Arap alfabesi ile yazılmıştır ama içinde birçok Türkçe içeren bilgiler de yer almaktadır. Divan-ı Lügat-ıt Türkün içinde bir sürü atasözleri , deyimler , koşuklar bulunmaktadır . Arap dili de çok güzel bir dildir ama Türk dilinin de geniş anlamlar içerdiğini kanıtlamak amacı ile yazılmıştır . Kaşgarlı Mahmut Karahanlılar döneminde yaşamış bir bilim adamıdır . Divan-ı Lügat-ıt Türkün en önemli özelliği Türkçenin bilinen en eski sözlüğü olmasıdır . En kapsamlı olan bir lügattır . Türk sözlüğün divanı anlamına gelir Divan-ı Lügat-ıt Türk . Bu lügatte Türklerin ilk haritasını da Kaşgarlı Mahmut çizmiştir . Bu lügatte 7500 kelime vardır . Kaşgarlı Mamut bu lügatte Türklerin özelliklerinden , yaşayış tarzlarından , gelenek , görenek ve örf ve adetlerinden bahsetmiştir . Türklerin ne kadar güzel bir millet olduğu hakkında da bilgi vermiştir . Bu yüzden bu lügat çok önemli bir yere sahiptir . divan-ı lügatit türk'ün özellikleri nelerdir etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster divan-ı lügatit türk'ün özellikleri nelerdir etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster Divan-ı Lügat'it Türk Hakkında Bilgi Veriniz . * Divan-ı Lügat'it Türk adlı eser on birinci yüzyılda Kaşgarlı Mahmut tarafından yazılmış bir eserdir . * Bu eser Kaşgarlı Mahmut tarafından Ebu'l Kasım Abdullah'a sunulmuştur . * Kaşgarlı Mahmut filolog , etnograf ve aynı zamanda haritacıdır . * Bu eser ansiklopedik bir sözlüktür . * Türkçe'nin Arapça'dan üstün olduğunu kanıtlamak için yazılmış olan bir eserdir . * Bu eser Türk dilinin ana eseridir . * Türkçemizin ilk dil bilgisi ve ilk sözlüğü olma özelliğini gösterir . * 7500 Türkçe kelimenin Arapça karşılığı verilmiştir . * Bu eser Arapça yazılmış Türkçe bir sözlüktür . * Kaşgarlı Mahmut bu eserinde Türkçe sözcüklerin karşılıklarını çeşitli örnekler ile vermiştir . * Bu eserde halk ürünlerinden olan sav, sagu, koşuk ve destan gibi örneklere rastlayabiliriz . * Türklerin örf ve adetleri , gelenek ve görenekleri hakkında bilgi veren bir eserdir . * Bu eserde bir Türk dünyası haritası yer alır . * Kaşgarlı Mahmut'un Divan-ı Lügat'it Türk adlı bu eseri Alper Tunga Destanı'nda bahsedilmiştir . * Bu eserde Hakaniye lehçesi kullanılmıştır . * Bu eser Karahanlılar dönemine ait bir eserdir . DİVAN EDEBİYATI NAZIM TÜRLERİ, SAKİNAME NEDİR? 14. SAKİNAME Klasik Türk Edebiyatında içki ve içki meclislerini değişik yönleriyle ele alan eserlere sakiname denmektedir. Bazı şairler gerçek anlamda içki meclislerini anlatırlarken, mutasavvıf şairlerse mecazi olarak içkiden bahsetmişlerdir. Mesnevi nazım şekliyle uzun sakinameler yazıldı­ğı gibi, kaside, terkib-i bend, terci-i bend, gazel gibi nazım şekilleriyle de yazılmıştır. Bu tür yazılan eserler içkiden, içki çeşitlerinden, içkiye birlikte yenilen yemeklerden, içki meclisine katılan kişilerden, içki dağıtan sakiden, kadehten, sürahiden, sarhoşluktan bahseder. Böyle bir eğlencenin vazge­çilmezleri arasında sevgili, saki, yaran, mutrib ve hanende de vardır. Tasavvufi mahiyette yazılanlarında içki, insanları dünya endişelerinden uzaklaştırıp gerçek âleme yönelten bir araç olarak ele alınır. Divan edebiyatında gerçek ya da mecaz anlamıyla içki ve içki alemlerinin övülerek anlatıldığı şiir türü. Mesnevilerin bölüm sonlarında bazen sakiname başlığıyla iki beyitlik küçük parçalar olarak yer alır. Türk edebiyatında 17. yüzyılda büyük gelişme gösteren sakinamelerin ilk örneğini İşretname adlı yapıtıyla Revani vermiştir. Sakiname Divan edebiyatında gerçek ya da mecaz anlamıyla içki ve içki alemlerinin övülerek anlatıldığı şiir türü. Mesnevilerin bölüm sonlarında bazen sakiname başlığıyla iki beyitlik küçük parçalar olarak yer alır. Türk edebiyatında 17. yüzyılda büyük gelişme gösteren sakinamelerin ilk örneğini İşretname adlı yapıtıyla Revani vermiştir. Konu olarak şarabı, sakiyi, içki meclisini, içki ve kadeh çeşitlerini işleyen eserlere verilen addır. Sakinameler saki ve şaraba övgü ile şarap içme isteği üzerine kurulmuş şiirlerdir. Kendi başına bağımsız bir eser olabileceği gibi, herhangi bir eserin içerisine yerleştirilmiş de olabilir. Herhangi bir eserin içerisine yerleştirilmiş olan sakinameler'de şair eserini yazarken sakiden ilham yolunun açılması için şarap isteğinde bulunarak sakiye ve şaraba övgülerde bulunur, şarap ister. Çünkü şarap içince zihni açılacak, eserini daha rahat ve daha mükemmel yazacaktır. Ayrı olarak yazılmış saki-nameler ise başlı başına bir eserdir. Sakinameler, kaside, mesnevi veya terkib-i bend şeklinde kaleme alınırlar. Tamamiyle tasavvufi mahiyette söylenmiş saki-nameler de vardır. NAZIM TÜRLERİ TEST 1. Kasidenin nesib bölümünden methiye bölümüne geçerken söylenen beyit ya da beyitlere —- denir. —- iki bölümü birleştiren bir basamak görevindedir. Yukarıdaki parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A Teşbib B Fahriye C Tevhit D Giriş girizgâh E Dua 2. Aşağıdakilerden hangisi kasidenin bölümlerinden biri değildir? A Fahriye B Tegazzül C Girizgâh D Methiye E Hicviye 3. Yuğ adı verilen ölüm törenlerinde söylenir. Ölen kişinin iyilikleri, yiğitlikleri anlatılır. Yukarıda özellikleri verilen tür aşağıdakilerden hangisidir? A Sav B Destan C Sagu D Varsağı E Koşuk 4. Hece sayısı koşmayla eşit olan Divan edebiyatı nazım şekli aşağıdakilerden hangisidir? A Tuyuğ B Rubai C Şarkı D Gazel E Kıt'a 5. Ölen kişinin iyiliklerini, yiğitliklerini anlatan şiirlere İslam öncesi Türk edebiyatında —-, Halk edebiyatında —- Divan edebiyatında —- denir. Yukarıdaki parçada sözü edilen nazım türleri sırasıyla hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir? A Koşuk, koşma, gazel B Ağıt, sagu, koşuk C Mersiye, ağıt, semai D Sagu, ağıt, tuyuğ E Sagu, ağıt, mersiye 6. Aşağıdakilerin hangisinde tek dörtlükten oluşan nazım şekilleri bir arada verilmiştir? A Mani, şarkı, rubai B Rubai, ağıt, tuyuğ C Mani, sagu, murabba D Rubai, tuyuğ, mani E Tuyuğ, murabba, rubai 7. Tasavvuf edebiyatı nazım türlerinden hangi ikisi "Alevi, Bektaşi" şairleri tarafından kullanılmıştır? A Şathiye – ilahi B Deme – şathiye C Nefes – nutuk D Nefes – deme E Nutuk – ilahi 8. Aruzun kısa kalıbıyla yazılır. Beş —- yazan şairlere hamse sahibi derler. Her beyit kendi arasında uyaklıdır. Yukarıda boş bırakılan yere aşağıdaki nazım şekillerinden hangisi getirilmelidir? A Kaside B Gazel C Terci-i bent D Müstezat E Mesnevi Aşını tattırandı Kötü düşmanı kaçırandı "Oğrak" askerini çevirendi Bastı ölüm, aktardı 9. Yukarıdaki dörtlük aşağıdaki nazım şekillerinden hangisine örnek olabilir? A Sagu B Mani C Koşuk D Semai E Varsağı Bari kapıdan kaçmasan Göçküncü gibi göçmesen Ölüm şarabın içmesen Ah nideyim ömrüm seni 10. Yukarıdaki dörtlük aşağıdaki nazım şekillerinden hangisine örnek olabilir? A Semai B Varsağı C İlahi D Ağıt E Tuyuğ 11. Ölen kişinin iyiliklerini anlatan şiirlere —-, kopuz eşliğinde aşk ve tabiat güzelliklerini anlatan şiirlere —- denir. Yukarıdaki parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdaki nazım şekillerinden hangileri getirilmelidir? A Sav – sagu B Sagu – koşuk C Koşuk – destan D Sagu – destan E Koşuk – sagu 12. Aşağıdakilerden hangisi Türklere ait nazım şekilleridir? A İlahi, tuyuğ, şarkı B Kıt'a, şarkı, türkü C Rubai, şarkı, sone D Koşma, destan, kıt'a E Nefes, semai, sone 13. Yedili hece ölçüsüyle söylenir. Eğlencelerde, sevgililer arasında haberleşmelerde, törenlerde öğüt ve ders vermek amacıyla sıkça kullanılmıştır. Anonim Halk edebiyatının önemli bir türüdür. Asıl söylenmek istenen üçüncü ve dördüncü dizede verilir. Yukarıda sözü edilen nazım şekli aşağıdakilerden hangisidir? A Mani B Koşuk C Sav D Ağıt E Türkü 14. Av törenlerinde ve zaferle biten savaşlardan sonra okunur, yiğitlik ve tabiat sevgisi, aşk gibi konuları işler. Yukarıda sözü edilen sözlü edebiyat nazım şekli aşağıdakilerden hangisidir? A Destan B Semai C Koşuk D Varsağı E Mani 15. Aşağıda "Koşuk'la ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A Hece ölçüsüyle söylenir. B Aşk, tabiat ve yiğitlik gibi konular işlenir. C Kopuz eşliğinde söylenir. D Zengin uyak kullanılmıştır. E Dörtlükler şeklinde söylenmiştir. 16. Aşağıdaki nazım şekillerinden hangisi İslam öncesi Türk edebiyatına aittir? A Mersiye B Koçaklama C Ağıt D Sagu E Şathiye 17. Aşağıdaki cümlelerin hangisi "gazel" ile "kaside"nin ortak özelliği değildir? A Beyitlerden oluşmaları B İlk beyitlerine matla, son beyitlerine makta denilmesi C Uyak örgüsünün benzer olmaları D Şairlerinin takma adlarının mahlas kullanılması E Eğlence ve doğa güzelliklerini işlemeleri 18. Aşağıdaki nazım şekillerinden hangisinin ölçüsü diğerlerinden farklıdır? A Varsağı B Güzelleme C Koçaklama D Taşlama E Ağıt 19. Aşağıdaki nazım şekillerinden hangisi aruz ölçüsüyle yazılmaz? A Rubai B Tuyuğ C İlahi D Şarkı E Kıta 20. —- özel bir ezgiyle söylenir ve yörelere göre adlandırılır. —- söyleyeni yakıcısı belli olan ve belli olmayan olmak üzere ikiye ayrılır. Asıl —- yakıcısı belli olmayanlardır. Yukarıdaki parçada boş bırakılan yerlere aşağıdaki nazım şekillerinden hangisi getirilmelidir? A Koşma B Türkü C Mani D Destan E Şarkı 21. Aşağıdaki nazım şekillerinden hangisi hem Anonim Halk edebiyatı hem Aşık edebiyatı nazım şeklidir? A Semai B Türkü C Koşma D Nefes E Varsağı CEVAP ANAHTARI 1-D 2-E 3-C 4-A 5-E 6-D 7-D 8-E 9-C 10-A 11-B 12-A 13-A 14-C 15-D 16-D 17-E 18-A 19-C 20-B 21-B

divanı lügatit türk sav sagu koşuk örnekleri