🌦️ Sözcük Türleri Kısa Ders Notları
MVXu. Sözcükte Türler Konu Anlatımı,Sözcükte Türler Nedir, Sözcükte Türler tyt, Sözcükte Türler ayt, Sözcükte Türler ile ilgili örnek, Sizlere bu yazımızda Sözcükte Türler hakkında bilgi vereceğiz. Sözcükte Türler Kelimeler, cümle içerisinde çeşitli anlamlarda ve görevlerde kullanılırlar. Sözcüğün kullanıldığı yerde bir başka sözcükten farklı olan görevine o sözcüğün türü denir. Sözcük, yaşamımızda iletişim kurarken kullandığımız cümlelerin temel parçasıdır. Hey, sıcak simitleri maşa ile sıkıca tutmalısın! Ünlem sıfat ad ad edat zarf eylem Ayrıca sözcük türleri iki ana grupta incelenir. Ad ve Ad Soylu Sözcükler Adlar İsimler Zamirler Adıllar Sıfatlar Ön Adlar Zarflar Belirteçler Edatlar İlgeçler Bağlaçlar Ünlemler Fiil Soylu Sözcükler EylemlerFiiller İsimAd ve Eylem Fiil Farkı Eğer ki bir kelime kökü mastar -mak, -mek eki alıyorsa fiildir. Bir kökün olumsuzu yapılabiliyorsa bu kök fiildir. Okuyomuş Fiil okumak olur Yeşil İsim yeşilmek olmaz Kaçtı Fiil kaçmak olur Çirkindi İsim çirkinmek olmaz
SÖZCÜKTE YAPI Kök Sözcüğün anlamlı en küçük parçasıdır. İsim Kökü -mek, mak ekini alamaz av,ev,su,çocuk Fiil Kökü-mek,-mak ekini alabilir oku-, ara-, gör- Gövde Sözcüğün en az bir yapım eki almış halidir. *sev-gi-li göz-lük çalış-kan Ortak İkili, Kökteş Kök Hem isim hem fiil kökü olarak kullanılabilen ve iki kullanım arasında anlam ilişkisi olan köklerdir. sıva / sıva- göç / göç- boya / boya- eski / eski- kuru / kuru- Çamaşırlar kurudu mu ? fiil kökü Kurunun yanında yaş da yanar. isim kökü Sesteş Eş Sesli Kök Söylenişleri aynı ama anlamları farklıdır, aynı türden ya da farklı türden olabilir. Çocuk boncukları yan yana dizdi. Dizlerim ağrıyor. Bu yaz çok şiir yazdım. EKLER Yapım Eki Sözcüklerin kök ve gövdelerine getirilerek onların anlamını veya türünü değiştiren eklerdir. *Yapım eki alan sözcükle onun kökü arasında uzak da olsa bir anlam ilgisi vardır. *Yapım eklerini ezberlemek gerekmez. Mantığını anlamak yeterlidir. İsimden İsim Yapım Eki tuz-lu yaz-lık av-cı nesne-l bitki-sel kök-en İsimden Fiil Yapım Eki yaş-a- su-la- az-al- keder-len- başka-laş yan-sı- Fiilden Fiil Yapım Ekleri oku-t- sev-in- gül-dür- çık-ar- öv-ün- çoğal-t- Fiilden İsim Yapım Ekleri sev-gi bak-ım yaz-ı kıs-a sına-v ol-ay bağla-ç Çekim Ekleri İsim Çekim Ekleri 1-Hal durum Ekleri Belirtme Hal Eki -i Yönelme Hal Eki -e Bulunma Hal Eki -de Ayrılma Çıkma Hal Eki -den 2-Çoğul Çokluk Eki -lar 3-İyelik Ekleri -ım,-ın,-ı,-ımız,-ınız,-ınları İyelik ekleri isimlere eklenerek onların kime, neye ait olduklarını bildirir. Bu benim hayatım, kimse karışamaz. Yazarın yeni kitabı çıkmış. NOT Belirtme eki -i ile 3. tekil kişi iyelik eki -i karıştırılmamalıdır. Kelimenin başına “onun” sözcüğünü ekleyerek kontrol edebiliriz. Uygun oluyorsa iyelik ekidir. Kitabı daha yeni bitirdim. “Onun kitabı daha yeni bitirdim” olmaz hal ekidir. Kitabı çok güzeldi. “Onun kitabı çok güzeldi.” olur iyelik ekidir. 4-İlgi EkleriTamlayan Eki -ın, -in, -un, -ün kitabın sayfası okulun bahçesi pencerenin kenarı Fiiller ayrıntılı anlatım için burayı tıklayın Fiil Çekim Ekleri Haber Bildirme Kipleri Görülen Geçmiş Zaman -di’li –di Duyulan Geçmiş Zaman -miş’li, Öğrenilen- -miş Şimdiki Zaman -yor Gelecek Zaman -ecek Geniş Zaman -r Dilek Tasarlama Kipleri İstek Kipi -e,-a Dilek Şart Kipi -se,-sa Gereklilik Kipi -meli, -malı Emir Kipi – YAPILARINA GÖRE SÖZCÜKLER Basit Sözcük Yapım eki almamış sözcüktür. Çekim eki alabilir. oku-yor-du ev-imiz-de Türemiş Sözcük En az bir yapım eki almış sözcüktür. av-cı-lık su-la- Birleşik Sözcük En az iki sözcüğün birleşmesinden oluşur. buzdolabı imambayıldı ayakkabı hanımeli vurdumduymaz yeryüzü Birleşik Fiiller Fiiller ayrıntılı anlatım için burayı tıklayın Yardımcı Fiillerle Kurulan Birleşik Fiiller Etmek, eylemek, olmak, kılmak sözcükleriyle oluşturulur. terk et- hisset- kaybol- yardım et- Anlamca Kalıplaşmış Birleşik Fiiller göze girmek küplere binmek ağzında bakla ıslanmamak Kurallı Birleşik Fiiller Tezlik Fiili -ivermek *geliversin, yapıverdim Yeterlilik Fiili -ebilmek *kazanabilirim, okuyabilir Sürerlik Fiili -egelmek, -ekalmak, -edurmak *bakakaldım, gidedurun, süregelmiş Yaklaşma Fiili -eyazmak *düşeyazdım, öleyazdı YKS TYT 2019 Türkçe Konu Anlatımları PDF için buraya tıklayabilirsiniz. KPSS 2019 Türkçe Konu Anlatımları PDF için buraya tıklayabilirsiniz. AYT 2019 Edebiyat Konu Anlatımları PDF için buraya tıklayabilirsiniz.
SÖZCÜK TÜRLERİ Sözcük türleri isim ve fiil soylu sözcüklerdir. Her sözcük kullanıldığı cümleye göre farklı görevler üstlenir. Sözcüğün üstlendiği bu görev ise o sözcüğün türünü belirler. İSİM SOYLU SÖZCÜKLER FİİL SOYLU SÖZCÜKLER İsim, sıfat, zarf, zamir, Fiiller edat, bağlaç, ünlem Edat, bağlaç ve ünlemlerin tek başlarına anlamları yoktur. Irmağa giden yol, kasabadan kurtulunca, göz alabildiğine uzanan sayısız şeftali bahçeleri arasından geçerdi. Haziran içinde bile taşkın dere ayaklarının çamurlu, ıslak tuttuğu bu gölgeli yerlerde otlar bütün bir yaz mevsimi yeniden yeniye sürer, kızgın güneş, ağaçların tepelerinde meyveleri pişirirken, rutubetli toprakta birbiri arkasına yoncalar fışkırır, çayırlar kabarırdı. Suların serinliği, taze ot kokusu, gölgelik ve bereket içinde bahar bu bahçelerde tâ kışa kadar uzanıp giderdi. Şeftali Bahçeleri, Refik Halit Karay Yukarıdaki parçada kırmızı renkle isimler, sarı renkle sıfatlar, mavi renkle fiiller, altı çizili sözcüklerde zarfları göstermektedir. Sözcük Türlerinde, İsimler, varlık ve kavramları karşılayan sözcüklerdir. Sıfatlar, ismi niteler. Zarflar, fiilleri, fiilimsileri, sıfatları ve kendi türünden sözcükleri niteler. Zamirler, ismin yerini tutan sözcüklerdir. Sözcük Türleri İsimAd ve Fiillerin Farkı Eylemler; iş, oluş, hareket bildiren sözcüklerdir. Ad soylu sözcükler ise iş, oluş, hareket bildirmez; bir varlık ya da kavramı karşılar. Eylemlere mastar eki -mek, -mak alır. Eylemlere olumsuzluk eki -me, -ma getirilebilir. Eylemlere zaman ekleri -yor, -miş, -di,… getirilebilir. ⇒”Bütün gün kitap okudum.” cümlesinin yüklemi “oku-” bir eylemi karşıladığı için fiildir. ⇒”Aldığım en güzel kitap.” cümlesinin yüklemi “kitap” bir varlığın adını karşıladığı için isimdir. DİKKAT Her sözcük, kullanıldığı cümlelerde farklı anlamlar kazanabilir. “yalnız” Bazı insanlar yalnızdır. İsim Yalnız insanlar, gittikçe artıyor. Sıfat Yürüyüşe her gün yalnız gidiyor. Zarf Buraya yalnız senin için geldim. Edat Dün okula gittim yalnız seni göremedim. Bağlaç “doğru” İki ucundan gerilen lastik doğruya örnektir.İsim Yaptığım en doğru iş.Sıfat Bu soruyu doğru çözmüşsün.Zarf Sözcük türleri incelendiğinde “yalnız” ve “doğru” sözcüklerinin farklı görevde kullanıldığını görmekteyiz. Sözcükler cümle içinde ad, sıfat, zamir,….. görevini nasıl üstleniyor? Sözcük türleri için tüm konu başlıkları aşağıda verilmiştir. Ayrıntılı bilgi edinmek istediğiniz sözcük türünün başlığına tıklayarak konu anlatımına ulaşabilirsiniz. SÖZCÜK TÜRLERİ İsim AD İsim Tamlamaları Sıfat ÖN AD Sıfat Tamlamaları Zamir ADIL Zarf BELİRTEÇ Edat İLGEÇ Bağlaç Ünlem FİİL EYLEM
Konuşma Türleri a Karşılıklı konuşma b Topluluk karşısında konuşmac Toplantılarda yapılan konuşma Söyleşi Gazete ve dergilerde yazarın düşüncelerini okuyucuya samimi bir hava içinde karşılıklı konuşuyor gibi anlattığı yazı türüdür. Söyleşi konularının kişilerin toplumsal durumuna uygun olmalıdır. Mülakat Bilgili, deneyimli bir kimseden bilgi almak amacıyla yaptığımız karşılıklı konuşma türüdür. Mülakat üç evreden oluşur. Bunlar şöyledir Hazırlık evresi Konu belirlenir, sorular hazırlanır, konuşulacak kişiden randevu alınır, görüşme saati-teri alınır. Görüşme evresi Sorular yöneltip cevaplar alınır. Belirsiz noktalar aydınlatılır. Konuşmacının konuşmak istemediği konulardan fazla ısrar edilmez. Sonuç evresi Sözlü olarak anlatılır veya yazılı olarak dergi gazetede yayınlanır. Soru ve cevaplar birlikte verilir. Şive Bir milletin farklı yerlerde yaşayan insanların kullandığı konuşma şeklidir. Ağız Aynı dili konuşan insanların bölgeler arası konuşma farklılıklarıdır. Lehçe Dilin karanlık dönemlerinde kendinden ayrılan çok büyük ses, şekil ve anlam farklılıklarını gösteren kollardır. Sözlü anlatımının kapsadığı öğeler Duygu ve düşünce Dil konuşma organları ve ses Dinleyici Konuşma yetersizlikleri Çekingenlik Yerel ağızla konuşmak Kısa ve yetersiz konuşmak Sözcük dağarcığının yetersizliği Dağınık konuşmak Yöntem bilmemek Aşırı hareket yapmakAçılış Konuşması Kurum, dernek, iş yerinin açılışı sırasında yapılan konuşmadır. Kurumun yapacağı hizmet belirtilir. Kurulması için harcanan emekler, emek verenlerin adları anılır. İyi dilekler belirtilir. Demeç verme Devlet yönetimi, şirket işleri gibi konularda yetkili bir kimsenin bilgi vermesidir. KİTAP TANITIMIKitabın yazarı, türü ve içeriğiyle tanıtılmasıdır. Kitap tanıtılırken şu işlemler gerçekleşir Yayım tarihi, yeri, yayınevi, kaçıncı baskı olduğu. Kitabın ve yazarın adı. Türü. İçeriğinin tanıtılması. Kitaptan seçilen bir parçanın okunması. Tanıtılan kitap hakkındaki görüşler Yazar ve yazarın diğer eserleri hakkında bilgi verilmesi. Sorulan soruların cevaplandırılması. Konferans verme Bilim, sanat, doğa gibi konulardan biri üzerinde bilgi vermek, denemeleri, gözlemleri açıklamak için yapılan konuşmadır. Konferansçının özellikleri Saygılı bir hitapla söze başlar. Konusunu bildirir ve vereceği bilgilere geçer. Kanıtlarını ve örneklerini bildirir. Resim, belge ve projeksiyon yöntemi kullanabilir. Nutuk verme Dinleyiciye bir inanç aşılamak, onu bir düşünceye inandırmak için yapılır. Konferans ile Nutuk Vermek arasındaki fark şudur Konferans, bir gerçeği açıklar, akla dayanır. Nutuk vermek ise inanç veya görüş aşılar, akla ve duyguya dayanır. İyi Bir Konuşmacının Özellikleri5tane Dinleyicilerin karşısına düzgün bir kıyafetle çıkmak. Saygılı ve nazik olmak. Gereksiz hareketler yapmamak. Konuşmayı ayakta yapmaya özen göstermek. Konuşma konusuna yeterince hazırlanıp prova yapmak. İyi Bir Dinleyicinin Özellikleri5tane Not almak için hazırlıklı olmak. Konunun sunumuna dikkat etmek. Soruları varsa bunları saygı çerçevesinde sormak. Sonuçları zihninde Bir sorunu çözmek amacıyla ilgililerin bir araya gelmesidir. Sorun her yönüyle aydınlatılır. Toplantıya katılanlar soruna değişik çözüm yolları önerirler. KongreKurultay Gerek derneklerin gerekse üniversitelerin bir kişinin tek başına kara vermesinin doğru ve yararlı olmadığı konularda ve çeşitli konulardaki çalışma ve araştırmaları birbirlerine ve kamuoyuna açıklamak için toplanmasıdır. Gündem Toplantıda konuşulacak sorunlara denir. Toplantının programıdır. Genel Kurul Dernek toplantılarında bütün üyelerin oluşturduğu kurula denir. Başkanlık Divanı Dernek, parti vb. kurumların toplantılarını yönetecek başkanlık kuruludur. Üyeleri 1başkan, yeterince başkan yardımcısı ve yazmandan oluşur. Gündemde olmayan bir konu gündeme nasıl alınır? Üyelerden biri gündeme alınmasını istediği sorunu oya sunar. Öneri genel kurulda bulunanların 1/10 olursa konu gündeme alınır. Önerge Herhangi bir toplantıda üyelerin biri veya bir kaçının sorunun çözümü için başkanlık divanına bildirilerini sunmasıdır. Önergenin lehinde ve aleyhinde bir kişi konuşur. Önerge oya sunulur. Kabul edilir-ret edilir. Toplantı Başkanının Görevleri5tane Toplantı gündemini uygular. Gündem hakkında konuşmak isteyenlere sırayla söz verir. Aydınlanan sorunları oya sunar. Alınan kararları tutanağa geçirir. Görüşme düzenini sağlar. Tartışma Herhangi bir konu hakkında karşıt düşüncelerin savunulmasıdır. Tartışmacının özellikleri5tane Sorunun çözümü için öneri hazırlamalı. Düşüncelerini kısa ve açık söylemeli. Tartışma konusu dışına çıkmamalı. Aynı konu üzerinde sık sık söz almamalı. Tartışmayı kişisel üstünlük meselesi Masa Toplantısı 10–12 kişilik bir grubun sorunlara çözüm bulmak amacıyla 1 başkan ve 1 de yazman seçerek sorunları çözmeye çalışmasıdır. Forum Her kesimden insanın bir araya gelerek herkesi ilgilendiren bir konu üzerinde, bir başkan denetiminde fikirlerini beyan etmesidir. Panel Parça, bölüm anlamına gelir. En az 4, en fazla 8 kişiden oluşur. Kendi alanında uzman kişilerin alanlarında konuşmasıdır. Sempozyum Bilimsel çevrelerin hazırladığı bilimsel toplantılardır. Amaç bir konu üzerinde kara vermek değil, açıklama yapmaktır. Münazara Karşıt düşüncelerin savunulduğu söz yarışmasıdır. Herhangi bir söz ya da olay münazara konusu olabilir. İki ekip arasında olur. En az 3, en fazla 5 kişiden oluşur. Birer ekip başı ve bir başkandan oluşur. 60 ile 90 dk arası süre verilir.
KPSS Ders NotlarıKPSS Türkçe Ders Notları PDF İndir Son güncelleme Ara 16, 2013 0 KPSS Döküman Sitesi Sözcük Türleri konu anlatımı türler olarak yapılmıştır tek tek. Bu konuyla ilgili gelecek soruların kökünde sözcük türü, sözcük görevi yani püf noktalar tür, görev, çeşit, tür vb karşımıza Türleri 8’e ayrılır. Bunlar aşağıda belirtilen sözcük türleridir. Sözcük Türleri konu anlatımına ulaşmak için sözcük türüne tıklamanız yeterlidir. İsim Sıfat Zamir Zarf Edat Bağlaç Ünlem FiilEylem ders notlarısözcük türleri
sözcük türleri kısa ders notları